NE
YAPMALI/ NE YAPMAMALI?
Çocuğunuzla iletişiminizi güçlendirmek için ve
karşılaştığınız sorunları çözmeniz için bazı ipuçlarını aşağıda bulabilirsiniz.
Aşağıdaki maddeler AÇEV (anne çocuk eğitim vakfı)’den alınmıştır. Okulöncesi
döneminde olan 3 4 ve 5 yaşındaki çocuklarda karşılaştığınız davranış
problemlerini çözmenize yardımcı olabilecek birçok faydalı öneri hayatınızı
kurtarabilir.
Ø Öfkelendiğimizde ne yapmalıyız?
Öfkelenmek de diğer bütün duygu ve hisler gibi
normaldir. Çocuk yetiştirmek kolay değil, dolayısıyla zaman zaman öfkelenmek
çok doğal. Çocuğunuza öfkelendiniz diye kendinize kızmayın. Ancak öfkenizi
şiddete asla çevirmeyin. Hem siz de hem de diğer aile bireylerinde derin
yaralar açabilir bu durum.
Ø Tehdit yerine ikna
Tehdit etmek hiçbir işe yaramayacağı gibi ilişkinizi
de olumsuz etkiler. Tehdit etmek yerine sebep sonuç ilişkisi kurarak mantık
çerçevesinde konuşmak daha yararlı olacaktır.
Ø Kıyaslanmak kimin hoşuna gider ki?
Çocuğunuzu başkalarıyla kıyasladığınız zaman kendini
yetersiz hissetmesine sebep olabilirsiniz. Her çocuk farklıdır ve herkesin
farklı tarzı ve davranış biçimleri vardır. Ona yetersiz hissettirmek yerine
güçlü olduğu noktalar odaklanarak potansiyelini ortaya çıkarmaya çalışın.
Ø Dikkatini başka yöne çekme taktiği!
Çocuğunuz istemediğiniz bir şey yaptığında dikkatini
başka yöne çekerek olası krizleri önleyebilirsiniz. Davranışı kalıcı olarak
değiştirmez ama o an için anında çözüm üretebilirsiniz. Bu taktik daha çok 3
yaş için işe yarar. Çocuklar 4 5 yaşına geldiğinde ise dikkatlerini çekmek
maalesef daha zor olacaktır.
Ø Söz verirken dikkat!
Çocuklar sandığımızdan daha iyi dinleyici ve gözlemleyicidirler. Eğer çok fazla söz veriyorsanız bu demektir ki çok fazla şey vadediyorsunuz. Tutamayacağınız sözler vermeyin ve onu geçiştirmek için söz vermeyin. İstekleri yerine getirilmeyen çocuk başka şekillerde sizi zorlamaya başvurabilir.
Çocuklar sandığımızdan daha iyi dinleyici ve gözlemleyicidirler. Eğer çok fazla söz veriyorsanız bu demektir ki çok fazla şey vadediyorsunuz. Tutamayacağınız sözler vermeyin ve onu geçiştirmek için söz vermeyin. İstekleri yerine getirilmeyen çocuk başka şekillerde sizi zorlamaya başvurabilir.
Ø Heyecanını paylaşın!
Çocuğunuzun size
anlatacak bir sürü şeyi var. ne söyleyeceğini tahmin etseniz bile can kulağıyla
dinleyin. Anne babalar çocukların hayatlarındaki en önemli kişiler oldukları
sizin tarafınızdan dinlenmek ve ciddiye alınmak isterler. Dinliyormuş gibi
yaptığınızı hemen anlayabilirler ve size bir daha bir şey anlatmak
istemeyebilirler.
Ø ‘Hayır’
demeyi biliyor musunuz?
Çocuğunuz her isteğine
evet demekle ona iyilik yapmış olmazsınız. Hayır dediğiniz zaman çocuğunuz
krizlerle istediğini yaptırabiliyorsa bu durum ona çok yanlış bir mesaj verir
‘ağlarsam her istediğimi yaparlar’.
Neden hayır dediğinizi sebepleriyle birlikte açıklayarak anlamanızı
sağlamalısınız
Ø Yemek masası taktikleri
Çocuklar genellikle
sebze yemeklerini sıkıcı bulurlar ve yemek istemezler. Böyle durumlarda ısrarcı
olmak yerine neden bu gıdaları da yemesi gerektiğini açıklayın. Büyümesi için
gerekli olduğunu söyleyebilirsiniz. Yemekleri daha eğlenceli şekillerde servis
etmek de işe yarayabilir.
Ø Kuralları ve sınırları öğrenirken
Kurallar ve sınırlar
çocuğun sağlıklı gelişimi için de önemlidir. Ancak kuralları bir kez söyleyip
anlamasını beklemeniz hem sizi yıpratır hem de çocuğunuzu. Kuralların neden
gerekli olduğuyla ilgili konuşabilirsiniz. Kendi hayatınızdan örnek vererek onu
ikna etmeye çalışabilirsiniz. Davranışlara karşı tepkinizde tutarlı
olmalısınız. Bugün onaylamadığınız bir davranışı yarın onaylarsanız çocuğunuzun
kafası karışır. Kurallar ve sınırlarla ilgili net ve tutarlı olun.
Ø Beden diliniz ne anlatıyor?
Beden dilinizi tam
olarak kontrol ettiğinizi düşünseniz bile çocuklar bunları okumakta çok
yeteneklidirler. Söyledikleriniz ile beden diliniz arasında fark varsa bu
çocuğunuzun kafasın karıştırır. İlk yıllarda çocuklar dili çok iyi
kullanamadıkları için sözleri, mimikleri, beden hareketleri birbirini
tutmayabilir. Siz de çocuğunuza tam olarak ne demek istediğiyle ilgili sorarak
onun bu becerileri kazanmasında yardımcı olabilirsiniz
Ø Sizi taklit ediyor
Çocukların ilk
öğretmenleri kuşkusuz anne ve babalardır. Çocuğunuzun durumlara ve olaylara
karşı tepkileri ancak sizden gördükleriyle sınırlıdır. Trafikte nasıl
davrandığınız, sinirliyken kendinizi nasıl ifade ettiğinizi, diğer aile
bireyleriyle nasıl iletişim kurduğunuz çocuğunuz tarafından hafızaya atılarak
sonra kullanılmak üzere saklanır. Bir davranışından dolayı ona ‘kızmadan’ önce
kendi davranışlarınızı sorgulamak size yardımcı olacaktır.
Ø ‘Ağlayacak bir şey yok’ demek işe
yaramıyor!
Çocuğunuz ağladığı
zaman en son duymak istediği şey bu cümledir. Gerçekten de ağlanacak bir şey
olmayabilir ama çocuğunuzdan bir yetişkin gibi hemen kendine gelmesini beklemek
ona fazla yüklenmek olur. Ayrıca böyle söylediğiniz zaman onun duygularını
anlamadığınız mesajını vermiş olursunuz. Bunun yerine onunla konuşmayı,
ağlamanın normal bir şey olduğunu herkesin bazen ağlayacağını, onun ağlamasının
sizi de çok üzdüğünü anlatın.
Ø ‘Baba’ korkunç bir kişi midir?
‘Babana söylerim’, ‘bak
baban kızdı sana’ gibi cümleler baba figürünü korkunç bir insana dönüştürürken
baba-çocuk ilişkisini de olumsuz etkiler. Tehditkâr söylemler çocuk karakter
gelişimi açısından çok yanlıştır. Üstelik baba yokken aynı davranışlar tekrar
eder ve siz yine başa dönmüş olursunuz.
Ø Babamla oynuyorum!
Babaların da
çocuklarıyla zaman geçirmeleri çok önemlidir. Son dönemlerde yapılan
araştırmalar, babaların çocuklarıyla anneler kadar yakın ve sıcak ilişkiler
kurmasının, çocuk gelişimine çok önemli katkılar sağladığını gösteriyor.
Babalarıyla da yakın olan çocukların, kendini ifade etme, dinleme ve iletişim
kurma becerilerinin geliştiği gözlenmiştir. Babalar için de bu yakınlık çok
önemlidir. Çocuğunun dünyasını tanımak, adım adım büyümesini izlemek, babalara
çok iyi gelir. Ayrıca sadece annenin değil, babanın da ilgisiyle, çocuğun
gelişimine iki kat daha fazla zaman ve özen gösterilmiş olmaz mı?
Daha
detaylı bilgiyi aşağıdaki linkten edinebilirsiniz:
AÇEV ilk 6 yıl
AÇEV ilk 6 yıl
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder